Czy wiesz, że średniowieczny atrament składał się z trzech składników: barwnika, rozpuszczalnika oraz utrwalacza. Wszystkie – rzecz jasna – były pochodzenia naturalnego: zwierzęcego lub roślinnego. I tak barwnikiem była np. sadza (kolor czarny), minia (kolor czerwony – stąd nazwa zdobień w rękopisach – miniatury), galasy (brąz) albo – niezwykle drogi i rzadki minerał, zarezerwowany do wyjątkowych elementów – lapis lazuli (piękny niebieski). Rozpuszczalnikiem mogła być woda, krew, a także mocz. Najczęstszym utrwalaczem natomiast była żywica lub guma.
Poniżej kilka prostych przepisów (za: P. Gehinem, Jak czytać rękopis średniowieczny, Wraszawa 2008)
