Fraszki w pigułce:
- Fraszki są krótkimi, zazwyczaj żartobliwymi utworami lirycznymi.
- Jan Kochanowski uznawany jest za najwybitniejszego autora fraszek w Polsce.
Fraszki – co oznaczają? Czym się charakteryzują?
Fraszki są krótkimi utworami lirycznymi, które charakteryzują się tym, że są rymowane lub wierszowane. Mogą dotyczyć różnorodnej tematyki, zazwyczaj jednak są pisane w tonie ironicznym (satyrycznym) lub humorystycznym. Bardzo często zakończone są puentą. Fraszki wywodzą się ze starożytności, nawiązują do popularnych epigramatów, których twórca był Symonides z Keos.
Przykłady polskich autorów fraszek
Wśród przykładowych polskich twórców fraszek wyróżnić można:
- Jana Kochanowskiego (jest on najbardziej znanym polskim twórcą fraszek, stworzył trzy zbiory tych utworów o szerokim zakresie tematycznym, na przykład: miłosne, biesiadne, filozoficzne, autotematyczne, obyczajowe, autobiograficzne);
- Mikołaja Reja (stworzył on zbiór moralizatorskich fraszek, które przedstawiają ludzkie cechy na przykładzie znanych postaci z historii i literatury);
- Jana Sztaudyngera (jest to współczesny autor fraszek, który tworzy je w szerokim zakresie tematycznym, od zagadnień filozoficznych po humorystyczne).
Jakimi zaletami odznaczają się fraszki?
Fraszki mają wiele zalet, dlatego są tak popularne. Wśród najważniejszych można wymienić między innymi:
- krótkość, lekkość (są to krótkie utwory napisane w lekki sposób);
- żartobliwość;
- oryginalność (bardzo często dostarczają nietypowych porównań i zaskakujących pomysłów);
- uniwersalność (te utwory mogą dotyczyć przeróżnej tematyki, na przykład problemów społecznych, życia codziennego etc.).
Jakimi wadami wyróżniają się fraszki?
Warto tutaj jeszcze wspomnieć o wadach fraszek. Niestety czasami bywają one trudne do zrozumienia, pomimo tego, że pisane są w łatwym i przystępnym języku. Są również dosyć zwięzłe, nie pozwalają na rozwinięcie i wytłumaczenie przekazu autora. Zazwyczaj są one tylko przelotnymi refleksjami, co bywa czasem niewystarczające dla czytelnika. Niektórym mogą się one również wydawać mało poważne, a nawet nieaktualne, ponieważ często się dezaktualizują.
Jak stworzyć fraszkę?
Osoby, które chciałyby samodzielnie stworzyć fraszkę, powinny w pierwszej kolejności zastanowić się nad tematyką, jaką chciałyby w niej poruszyć. Czy ma być utrzymana w tonie satyrycznym, humorystycznym, a może refleksyjnym? Następnie trzeba pamiętać, że jest to krótki utwór, więc należy dokładnie przemyśleć swój przekaz i ująć go w kilku wersach. Warto uatrakcyjnić swoje dzieło o rymy i zaskakującą puentę, która zachęci czytelników do refleksji nad opisanym tematem.
Fraszki są popularnymi utworami lirycznymi zwłaszcza czasów renesansu. Stanowią one bardzo ważny element zarówno literatury polskiej, jak i światowej.
